Tag Archive for: stres

Czym jest stres?

Istnieje wiele różnych definicji stresu. Oto kilka z nich:

• To każda sytuacja, która drażni, irytuje lub wyprowadza z równowagi i zakłóca spokój.
• Wewnętrzna reakcja organizmu na sytuację trudną, na presję, na zagrożenie, co zakłóca jego funkcjonowanie i wymaga uruchomienia niecodziennych sposobów zachowania się.
• To stan przeciążenia, wywołany trudną czy konfliktową sytuacją, przykrym przeżyciem, nieprzychylnym stosunkiem kogoś z otoczenia, niezadowoleniem z wyników pracy, zgiełkiem, hałasem itp.
• To dynamiczna relacja  adaptacyjna pomiędzy możliwościami jednostki a wymogami sytuacji (stresorem) charakteryzująca się brakiem równowagi (mówiąc prościej, stres pojawia się w sytuacji, gdy wymagania otoczenia wykraczają poza możliwości człowieka).

Stres można też określić jako:

• bodziec – jest przykry, dotyczy różnorodnych, nieprzyjemnych sytuacji wywołujących stres, np. hałas, przykre doświadczenie, zwolnienie z pracy lub choroba.

• reakcja na przykry bodziec ze środowiska zewnętrznego – reakcje, które pojawiają się w ciele i umyśle człowieka w odpowiedzi na nieprzyjemne sytuacje, np. gorsze wykonanie zadania, brak skupienia się, rozdrażnienie.

• dynamiczna relacja pomiędzy człowiekiem a otoczeniem – jest poddawana subiektywnej ocenie w kwestii tego, czy jest warta wysiłku adaptacyjnego, czy przekracza możliwości poradzenia sobie z nią.

Fazy stresu według Selye’go.

Hans Hugo Selye był lekarzem fizjopatologiem i endokrynologiem. Wprowadził do użycia pojęcie stresu i jako pierwszy stwierdził, że źródłem szeregu chorób somatycznych są niezdolności człowieka do radzenia sobie z tym nieprzyjemnym odczuciem.

Wyróżnił 4 fazy stresu:

1. Faza alarmowa – początkowa, alarmowa reakcja zaskoczenia i niepokoju  spowodowana brakiem doświadczenia i konfrontacją z nową sytuacją.
2. Faza mobilizacji – występuje wtedy pełna mobilizacja, zwiększenie wydolności funkcji poznawczych i wykorzystanie potencjalnych możliwości jednostki. W tej fazie występuje
   a) Stadium szoku
   b) Stadium przeciwdziałania szokowi – próba obrony.

3. Faza przystosowania – organizm skutecznie i bez nadmiernych zaburzeń radzi sobie ze stresorem.
4. Faza wyczerpania – występuje wtedy przewlekły stres powodujący uogólnione pobudzenie całego organizmu, co prowadzi do osłabienia odporności, chorób psychosomatycznych, a nawet do śmierci.

Stres w życiu – przyczyny

Przyczyny stresu w życiu mogą być różne i tak naprawdę wszystko może wywołać stres u różnych osób w zależności od płci, wieku, psychiki czy stanu fizycznego organizmu.

Czynniki wywołujące stres mogą być:

a) zewnętrzne – presja środowiska, szybkie tempo życia, inflacja, zmiany (szkoły/pracy/mieszkania).

b) wewnętrzne – nierealistyczne oczekiwania, przesądy, kompleksy, złe nawyki, bezradność, bezsilność, brak poczucia sprawowania kontroli.

Do przyczyn stresu zaliczamy m.in.:

• zagrożenie zdrowia lub życia
• lęk przed utratą kontroli
• środowisko i praca/szkoła jako źródła stresu
• zmęczenie, wyczerpanie
• kataklizmy (klęski żywiołowe, wojny)
• śmierć bliskiej osoby
• rozwód/separacja/zerwanie
• choroba własna lub bliskiej osoby
• utrata pracy
• problemy finansowe/brak stabilizacji finansowej
• wewnętrzna presja
• brak snu
• brak czasu dla siebie/na rozwój swoich zainteresowań

Stres w życiu – konsekwencje

Negatywnych konsekwencji stresu w życiu jest mnóstwo. Często wiążą się one z podwyższonym poziomem kortyzolu na wskutek chronicznego stresu. Te konsekwencje to m.in.:

• reakcje fizjologiczne: wzrost aktywności systemu nerwowego, zwiększony poziom adrenaliny lub noradrenaliny we krwi, co powoduje palpitacje serca, arytmie, wzrost ciśnienia, wzrost cholesterolu, a także nadmierne wydzielanie przez żołądek kwasów trawiennych, co może prowadzić do nadżerki żołądka, wrzodów, zapalenia śluzówki; bóle głowy, pleców, żołądka, mniejsza odporność na choroby bakteryjne, wirusowe czy grzybiczne, wzrost napięcia mięśniowego, zmniejszona gęstość kości, przyspieszony i płytki oddech, charakterystyczne zmiany w gospodarce hormonalnej, wyostrzenie zmysłów, suchość w ustach, zwiększona aktywność gruczołów potowych, zwiększony ból podczas miesiączki u kobiet, obniżona produkcja spermy u mężczyzn, choroby serca (stres znacznie zwiększa ryzyko zgonu na atak serca).
• reakcje psychologiczne: lęk, smutek, irytacja, rozczarowanie sobą i życiem, przemęczenie, wyczerpanie, wypalenie, trudności z koncentracją, zapominanie, negatywne myślenie, załamanie nerwowe, depresja.
• zmiany w zachowaniu: objadanie się (często dochodzi do zaburzeń odżywiania, w tym do otyłości), palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, obgryzanie paznokci, zaburzenia snu, łatwe wpadanie w gniew, unikanie kontaktów z ludźmi.

Zdecydowanie nie są to wszystkie konsekwencje stresu. Jest ich naprawdę dużo, dlatego tak istotna jest umiejętność radzenia sobie z nim. Pozwoli to uniknąć wielu z tych nieprzyjemnych następstw.

Stres w życiu – jak sobie z nim radzić?

Przede wszystkim warto pamiętać, że stresu w życiu nie da się wykluczyć. Po prostu trzeba nauczyć się odpowiednio z nim radzić. Najpierw należy zidentyfikować stresory. Co powoduje u Ciebie największy stres. Jakie sytuacje – przeanalizuj swoje życie.

CIEKAWOSTKA: Już 6 minut czytania dziennie (nieważne czego, mózg po prostu musi się skupić na fabule i tym samym zrelaksować) potrafi uspokoić tętno i zmniejszyć napięcie w mięśniach. Dodatkowo pomaga także zmniejszyć poziom stresu o ponad połowę!

Doświadczanie stresu w życiu nieodłącznie związane jest z emocjami i umiejętnością kontroli ich. Więcej na ten temat możesz przeczytać TUTAJ

Możesz również umówić się na darmową konsultację ze mną TUTAJ.